Jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela. Nie przechodzą na ubezpieczyciela roszczenia ubezpieczającego przeciwko osobom, z którymi ubezpieczający pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, chyba że sprawca wyrządził szkodę umyślnie. Zasady wynikające powyżej stosuje się odpowiednio w razie zawarcia umowy na cudzy rachunek.
Ubezpieczyciel może dochodzić regresu wobec osoby trzeciej odpowiedzialnej za wyrządzoną szkodę, realizując nabyte w stosunku do niej roszczenie ubezpieczającego. Oznacza to, że w takim zakresie osoba odpowiedzialna za szkodę nie jest już zobowiązana świadczyć na rzecz poszkodowanego, lecz na rzecz ubezpieczyciela, przy czym jest ona zobowiązana wyłącznie do wypłacenia odszkodowania w pieniądzu, a nie w ramach restytucji naturalnej. Ubezpieczyciel nabywa roszczenia o takich samych cechach jak to, które przysługiwało ubezpieczającemu lub ubezpieczonemu. Górną granicą odpowiedzialności sprawcy szkody w stosunku do ubezpieczyciela jest to, co byłby on zobowiązany świadczyć bezpośrednio poszkodowanemu na podstawie przepisów prawa cywilnego.
Do skutków wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela stosuje się odpowiednio przepisy o przelewie wierzytelności. W konsekwencji, wierzytelność przechodzi na ubezpieczyciela wraz z istniejącymi jej ograniczeniami. Przesłankami nabycia roszczenia przez ubezpieczyciela są: odpowiedzialność sprawcy szkody i wypłata odszkodowania ubezpieczeniowego. Ze względu na to, że nabyte przez ubezpieczyciela roszczenie jest zasadniczo tym samym roszczeniem, które przysługiwało poszkodowanemu wobec osoby ponoszącej odpowiedzialność cywilną za szkodę, w procesie o regres osobie tej przysługują przeciwko ubezpieczycielowi wszelkie zarzuty, które miała przeciwko poszkodowanemu w chwili powzięcia wiadomości o zmianie wierzyciela.
Regres ubezpieczeniowy nastąpi tylko wtedy, gdy istnieje osoba odpowiedzialna za szkodę. Jeżeli więc odpowiedzialność taka jest wyłączona bądź ograniczona, do regresu nie dojdzie lub dojdzie w ograniczonej wysokości. W przypadku gdy wypłacone ubezpieczenie było niższe od poniesionej szkody (np. dlatego, że szkoda przekroczyła sumę ubezpieczeniową lub zachodził przypadek ubezpieczenia wielokrotnego), ubezpieczyciel, który wypłacił odszkodowanie, nabywa roszczenie tylko do wysokości faktycznie wypłaconego przez niego odszkodowania. Pozostała część, o ile nie została nabyta przez pozostałych ubezpieczycieli (w przypadku ubezpieczenia wielokrotnego), pozostaje roszczeniem poszkodowanego. Ważne jest, iż roszczenie ubezpieczającego bądź ubezpieczonego ma pierwszeństwo przed roszczeniem ubezpieczyciela, a zatem to ubezpieczyciel w przeważającej mierze ponosi ryzyko niewypłacalności osoby odpowiedzialnej. Jeżeli z kolei wypłacone odszkodowanie przewyższa wartość szkody, to należy przyjąć, że ubezpieczyciel wstępuje w prawa ubezpieczającego bądź ubezpieczonego tylko do wysokości szkody, a nie do wysokości całego wypłaconego odszkodowania.
Roszczenie regresowe przedawnia się w takim terminie, w jakim przedawniałoby się roszczenie ubezpieczającego bądź ubezpieczonego przeciwko sprawcy szkody. Nie znajdzie tu zatem zastosowania termin przedawnienia przewidziany w art. 819 § 1 kodeksu cywilnego – źródłem roszczenia regresowego nie jest bowiem umowa ubezpieczenia. Wypłata odszkodowania i, w konsekwencji, przejście roszczeń na ubezpieczyciela nie powodują przerwania biegu tego terminu. Ściągnięcie odszkodowania przez ubezpieczyciela po przedawnieniu ni będzie więc możliwe po podniesienie przedawnienia.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
