Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi zatem do skutku przez samo porozumienie stron (solo consensu). Przeniesienie posiadania przedmiotu pożyczki na pożyczkobiorcę stanowi zatem jedynie wykonanie zawartej już umowy. Wydanie pieniędzy może nastąpić w każdy prawem przewidziany sposób, przy czym wchodzi wydanie gotówki, przelew gotówki, otwarcie kredytu na rachunku bankowym.
Nawet brak ustalenia terminu zwrotu pożyczki nie uniemożliwia kwalifikowania umowy jako umowy pożyczki albowiem do jej najważniejszych postanowień nie należy określenie terminu zwrotu tylko wprowadzenie do jej treści postanowienia o obowiązku zwrotu. Strony mogą swobodnie zdecydować, kiedy – w braku określenia terminu zwrotu pożyczki – powstanie obowiązek jej zwrotu.
W umowie pożyczki nie jest oczywiście konieczne jednoznaczne i dokładne posłużenie się sformułowaniami, użytymi w art. 720 KC. Możliwe jest bowiem ustalanie na podstawie art. 65 § 2 KC rzeczywistego znaczenia i woli stron takiej umowy. Już samo określenie umowy jako pożyczka albo stwierdzenie, że określone świadczenie jest przekazywane jako pożyczka może być wystarczające do wyrażenia po stronie pożyczkodawcy obowiązku zwrotu pożyczki.
Kodeksowa definicja pożyczki wskazuje zatem, że świadczeniem dającego pożyczkę jest przeniesienie na własność biorącego pożyczkę określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku i wykonanie tego świadczenia dający pożyczkę powinien udowodnić w procesie cywilnym. Dopiero wówczas zasadne staje się oczekiwanie od biorącego pożyczkę (pozwanego), że udowodni on spełnienie swego świadczenia umownego tj. zwrot pożyczki (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 20.09.2006 r. I ACa 394/06 oraz A. Szpunar w: „O umowie pożyczki”, „Państwo i Prawo” 1992/12/30 – 40).
Roszczeniem wynikającym z umowy pożyczki jest zwrot pożyczki przez pożyczkobiorcę, a ostatecznym terminem wykonania tego zobowiązania jest termin płatności ostatniej raty związany z końcowym dniem okresu, na który została udzielona pożyczka. Termin ten wyznacza granicę czasową, do której najpóźniej świadczenie dłużnika powinno być spełnione. Po upływie okresu, na który została udzielona pożyczka, pożyczkodawca uzyskuje więc możliwość żądania od dłużnika wykonania całości zobowiązania, a dłużnik obowiązany jest to żądanie spełnić. Z dniem wygaśnięcia umowy pożyczki staje się więc wymagalna całość należności wynikających z pożyczki, których pożyczkobiorca nie uregulował, wraz z należnymi odsetkami, bez potrzeby wcześniejszego wypowiedzenia tej umowy wobec niedotrzymania warunków pożyczki.
Roszczenie o zwrot udzielonej pożyczki przedawnia się na zasadach ogólnych, a zatem wedle art. 118 KC, z upływem 3 lat od chwili wymagalności roszczenia. Terminy przedawnienia nie mogą, zgodnie z art. 119 KC, być modyfikowane, co stanowi wyjątek od zasady swobody umów z art. 3531 KC. Strony mogą dowolnie ustalać terminy wymagalności roszczenia, a także modyfikować je w późniejszym czasie, co pośrednio wpływa na rozpoczęcie biegu przedawnienia i ostateczny przedawnienie roszczenia.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
