Poniedziałek - Sobota9.00 - 20.00
ul. Głogowska 47a lok. 1a 60-736 Poznań
Tel.+48696293998
ZapraszamyJeżeli chcesz mieć przewagę problemy powierz najlepszym specjalistom
Twoja sprawa z zakresu prawa jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Podpis na akcie notarialnym czy umowie u notariusza

Zgodnie z art. 92 § 1 pkt 8 PrNot akt notarialny powinien zawierać podpisy osób biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu. Nie zostały określone w przepisach Prawa o notariacie warunki jakim powinien odpowiadać podpis. Skoro jednak podpis wiąże się z umiejętnością pisania co najmniej swego imienia i nazwiska (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2007 r., II CSK 124/07, OSNC 2008 r. Nr 9, poz. 102), to powinien składać się nie z dowolnych znaków graficznych, ale z liter, obejmować co najmniej nazwisko, czy też jego skróconą formę, nawet nieczytelną, ale umożliwiającą identyfikację autora, stwarzającą możliwość porównania oraz ustalenia, czy został złożony w formie zwykle przez niego używanej, wykazującą cechy indywidualne i powtarzalne (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 27 czerwca 2007 r., II CSK 124/07, OSNC 2008 r. Nr 9, poz. 102).

Z art. 92 § 2 PrNot wynika obowiązek stwierdzenia przez notariusza w akcie notarialnym, że osoba biorąca w nim udział nie umie lub nie może pisać, aktu nie podpisała i podania z jakich powodów. Wymaganie określenia powodów braku podpisu należy do warunków porządkowych aktu notarialnego, nie stanowi o istocie czynności prawnej nim objętej. Niedochowanie go, jak wyżej wskazano, nie pozbawia aktu cech dokumentu urzędowego. Stwierdzenie przyczyn niepodpisania aktu notarialnego nie jest objęte mocą dowodową dokumentu urzędowego, podobnie jak ocena przez notariusza poczytalności osoby biorącej udział w akcie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2006 r., II CK 277/05).

Sprostanie wymaganiu podpisania aktu przez osoby biorące w nim udział (art. 92 § 1 pkt 8 PrNot) polega na złożeniu własnoręcznie podpisu spełniającego wymagane cechy. W odniesieniu do osoby, która nie umie lub nie może się podpisać, wymaganie złożenia podpisu zastąpione zostało czynnościami określonymi w art. 87 § 1 pkt 4 PrNot. Obejmują one złożenie tuszowego odcisku palca, obok którego inna osoba wpisze imię i nazwisko osoby nieumiejącej lub niemogącej się podpisać i umieści swój podpis. Uregulowanie to nie określa wprost obowiązku obecności „innej osoby” przy sporządzaniu aktu. Ustawa Prawo o notariacie nie przewiduje, wzorem art. 70 rozp. z 1933 r., koniecznej obecności dwóch świadków przy czynnościach, w których bierze udział osoba nieumiejąca lub niemogąca się podpisać; brak również takiego warunku w wymienionych ustawach. Wszystkie akty prawne dotyczące czynności notarialnych zawierały uregulowanie takiej treści, jak art. 87 § 1 pkt 4 PrNot – art. 75 § 1 rozp. z 1933 r.; art. 37 ustawy z 1951 r.; art. 56 1 pkt 4 ustawy z 1989 r. Czynności „innej osoby” wskazane w art. 87 § 1 pkt 4 PrNot, jak i w poprzednich ustawach, mają na celu dodatkowe zabezpieczenie prawidłowości sporządzenia aktu notarialnego oraz czynności podejmowanych przez osoby biorące udział w akcie, jak też ułatwienie identyfikacji osoby, która aktu nie podpisała. Mają charakter poświadczający, a zatem osoba ta powinna być obecna podczas czynności składania odcisku palca. Mimo innego ich oznaczenia spełniają tę samą funkcję, co świadek przywołany do czynności prawnej. Oznacza to, że „inna osoba” powinna być obecna podczas składania odcisku palca przez osobę biorącą udział w sporządzeniu aktu, która nie umie lub nie może się podpisać. Dokonanie tych czynności w późniejszym czasie przez osobę, która nie była świadkiem składania odcisku palca byłoby nieprawidłowe, niezgodne z treścią art. 87 § 1 pkt 4 PrNot. Za wadliwe uznawane jest również składanie odcisku palca obok podpisu „na wszelki wypadek”, skoro ustawa przewiduje za dopuszczalne tylko dwie opisane możliwości, to notariusz powinien zdecydować, która z nich dotyczy osób uczestniczących w sporządzeniu aktu i usunąć wątpliwości.

Nie wszystkie wymagania przewidziane dla trybu dokonywania czynności notarialnych oraz aktu notarialnego w Prawie o notariacie (rozdział 2 i 3 działu II) są istotne, a zatem naruszenie jednego z wymagań pozbawi akt waloru dokumentu urzędowego, jeśli dotyczyć będzie warunku doniosłego. W doktrynie i orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa stanowisko, że tylko niektóre z tych wymagań można uznać za istotne, decydujące o tym, że akt notarialny będzie stanowił dokument urzędowy (por. postanowienia: z dnia 15 maja 2003 r., I CKN 367/01; z dnia 25 stycznia 2006 r., I CK 277/05). Za powodujące nieważność czynności prawnej objętej aktem notarialnym można uznać takie nieprawidłowości, które wprowadzają stan wątpliwości co do prawdziwości zdarzeń ujętych w akcie notarialnym. Niedochowanie tylko takich warunków formalnych, które dotyczą istoty czynności notarialnej i nie mogą być zastąpione ustaleniami poczynionymi z wykorzystaniem środków dowodowych, wymienionych w Kodeksie postępowania cywilnego (np. wymaganie oznaczenia osoby biorącej udział w sporządzaniu aktu, złożenia podpisu przez notariusza, przez osobę biorącą udział w czynności prawnej, a w razie braku jej podpisu niestwierdzenia przyczyny tego braku), stanowi o uznaniu, że akt notarialny nie ma mocy dokumentu urzędowego. Uchybienie wymaganiom mającym charakter porządkowy, jak niepodanie powodów niepodpisania aktu, stosownie do art. 92 § 2 PrNot, takiego skutku nie wywołuje, ponieważ nie mają one znaczenia dla oceny ważności lub skuteczności albo ustalenia treści czynności prawnej objętej aktem notarialnym. Przemawiają za tym również argumenty natury historycznej.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach. Wybierając nas możesz mieć pewność, że będziemy w pełni oddani Tobie i Twojej sprawie. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Adwokat Poznań Radca Prawny Kancelaria