Umowa może być zawarta w drodze aukcji albo przetargu. W ogłoszeniu aukcji albo przetargu należy określić czas, miejsce, przedmiot oraz warunki aukcji albo przetargu albo wskazać sposób udostępnienia tych warunków. Ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu mogą być zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy zastrzeżono to w ich treści. Organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu.
Aukcja to procedura zawarcia umowy, w której charakterystyczna jest jedność miejsca i czasu. Uczestnicy i organizator obecni są bowiem równocześnie w jednym miejscu i w jednym czasie, ewentualnie komunikują się za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Oferty składane są przez uczestników stopniowo w drodze tzw. postąpień. Zawarcie umowy następuje po wybraniu najkorzystniejszej pod względem ceny.
Przetarg to procedura zawarcia umowy w trybie głownie pisemnym, w której po ogłoszeniu przetargu jego uczestnicy składają oferty obejmujące postanowienia umowy, których jak najkorzystniejsze ukształtowanie stanowi przesłankę wyboru oferty przez organizatora. Po upływie wyznaczonego terminu organizator dokonuje oceny ofert i, kierując się kryteriami podanymi w warunkach przetargu, wybiera najkorzystniejszą ofertę. Postępowanie przetargowe charakteryzuje się wielostronnością, a zasadą jest wyłonienie strony umowy spośród pewnej liczby potencjalnych kontrahentów.
Aukcja i przetarg mają charakter sformalizowany, gdyż toczą się według ustalonych z góry reguł, a wybór kontrahenta i uzgodnienie oświadczeń woli odbywa się w drodze eliminacji ofert innych uczestników. Wiele pozakodeksowych aktów prawnych wskazuje na wymóg przeprowadzenia przetargu obligatoryjnego dla niektórych umów, których stronami są podmioty reprezentujące interes publiczny.
Poza Kodeksem cywilnym przetargi lub aukcje regulują dość liczne przepisy szczegółowe, w tym m.in.:
1) prawo zamówień publicznych;
2) ustawa o gospodarce nieruchomościami;
3) ustawa o specjalnych strefach ekonomicznych;
4) rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz.U. Nr 207, poz. 2108 ze zm.).
Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy
inny uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę korzystniejszą, chyba że w warunkach aukcji zastrzeżono inaczej. Zawarcie umowy w wyniku aukcji następuje z chwilą udzielenia przybicia. Jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, zarówno organizator aukcji, jak i jej uczestnik, którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić zawarcia umowy.
Wykonawcy nie mogą ponosić negatywnych konsekwencji w związku z niezastosowaniem się do niejasnych wymagań Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, a wszelkie wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie winny być rozstrzygane na korzyść wykonawców. Precyzyjne i jasne formułowanie warunków przetargu, a następnie ich literalne i ścisłe egzekwowanie jest jedną z podstawowych gwarancji, czy wręcz warunkiem sine qua non, realizacji zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Udostępnienie specyfikacji jest czynnością prawną powodującą powstanie zobowiązania po stronie zamawiającego, który jest związany swoim oświadczeniem woli co do warunków prowadzenia postępowania i kształtu zobowiązania wykonawcy wymienionych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać, gdy
została wybrana inna oferta albo gdy przetarg został zamknięty bez wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej. Organizator jest obowiązany niezwłocznie powiadomić na piśmie uczestników przetargu o jego wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania wyboru. Do ustalenia chwili zawarcia umowy w drodze przetargu stosuje się przepisy dotyczące przyjęcia oferty, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej. Jeżeli w warunkach przetargu nie uregulowano tej kwestii, oferty przetargowe mogą być składane nie tylko na piśmie, ale również ustnie, ewentualnie w formie elektronicznej.
Zabezpieczanie i wadium
W warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium). Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od zawarcia umowy, ich uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody. Uchylać się według reguł języka oznacza odmowę spełnienia należnego świadczenia i zawiera pierwiastek pejoratywny, dlatego uczestnikowi odmawiającemu zawarcia umowy z powodu np. wad oświadczenia woli kończącego licytację, albo skutecznego odstąpienia od zobowiązania wynikającego z przetargu, nie można przypisać uchylania się.
Unieważnienie zawartej umowy
Organizator oraz uczestnik aukcji albo przetargu może żądać unieważnienia zawartej umowy, jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba działająca w porozumieniu z nimi wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. Jeżeli umowa została zawarta na cudzy rachunek, jej unieważnienia może żądać także ten, na czyj rachunek umowa została zawarta, lub dający zlecenie. Uprawnienie powyższe wygasa z upływem miesiąca od dnia, w którym uprawniony dowiedział się o istnieniu przyczyny unieważnienia, nie później jednak niż z upływem roku od dnia zawarcia umowy. Zachowaniem sprzecznym z prawem jest jedynie działanie, pozostające w sprzeczności z bezwzględnie obowiązującymi przepisami. Jak wskazuje się w piśmiennictwie chodzi tu o takie zachowanie jak np. przekupienie komisji przetargowej, czy też mające charakter świadomej zmowy z innymi uczestnikami przetargu, działania pozwalające na nabycie licytowanego przedmiotu majątkowego po najniższej cenie lub na eliminację niektórych uczestników przetargu.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
